روزنامه ایران: او خرداد ماه امسال کنسرتی در شهرهای اهر و مشکینشهر برگزار کرد و حالا تصمیم دارد با مخاطبان پایتخت دیداری تازه کند. داوود آزاد، در این کنسرت در کنار سامر حبیبی (نوازنده کمانچه)، امین حیدری (نوازنده عود)، نبیل یوسف شریداوی (نوازنده دف) وجعفر قاضی اصغر (نوازنده تنبک)، قرار است قطعات «شبنم»، «میان خانه دل»، «جانیما قصدالیین (ترکی)»، «سلطان خرابات»، «من زمیانه میشوم»، «هر چه بادا باد»، «هستی هر هست»، «سنین عشقین (ترکی)»، «گفتمش روی تو جانا» و «من چنگ توام» که خود آهنگسازیاش را برعهده داشته است به اجرا درآورد.
زنده نگاه داشتن موسیقی گذشتگان
داوود آزاد از جمله هنرمندان علاقهمند به موسیقی سنتی است و سالهای بسیاری است که در این سبک فعالیت میکند، مکتبی که هدفش زنده نگاه داشتن موسیقی گذشتگان و حفظ هویت اصیل و کهن ایرانی بوده و هست. این هنرمند از ۱۸ سالگی بهصورت خودآموز آموختن موسیقی را فرا گرفته و علاوه بر تبحر درخوانندگی و آهنگسازی، آشنا و مسلط به سازهای موسیقی ایرانی همچون تار، سهتار، عود، رباب، تنبور و دف بوده و آلبومهای متعددی چون «مکتب تار تبریز» یادواره بیگجهخانی، «آی ایشیقی» قطعات آذری با تار ایرانی، «در بهار امید»، «نور جان»، «کوی تو»، «لیلینامه»، «دیوان شمس و باخ» و... منتشر کرده است.
به گفته این هنرمند «رسالت هنر و هنرمند سوق دادن ذائقه مردم به سوی تعالی و رشد است اما تبلیغ وحمایتی در این زمینه صورت نمیگیرد.»
او در گفتوگو با «ایران» که به بهانه اجرای تازهاش انجام گرفته، درباره فعالیت این روزهایش گفت: «در مدت زمان شیوع ویروس کرونا که اغلب فعالیتهای هنری از جمله موسیقی نیمه تعطیل بودند و برنامههای آموزشی و اجرای کنسرتها بهصورت آنلاین برگزار میشد، از این فرصت استفاده کردم و به کار آهنگسازی و در کنار آن تمرین و نوازندگی تار میپرداختم. مدتی بهدلیل درد بسیار در ناحیه کمر، قادر به نواختن ساز نبودم، اما بحمدالله شرایط جسمانیام بهتر است.
نکته دیگر اینکه علاقهمند به شیوهای از نوازندگی تار هستم که به سبک قدما است و کمتر مورد توجه بوده و من همیشه شوق این را داشتم که ساز تار را به این شیوه روی سینهام نگاهدارم و بنوازم مانند آنچه در دوران قاجار و در دستان نوازندگانی همچون درویش خان، میرزا حسینقلی، میرزا عبدالله فراهانی و... دیده و شنیده شده است. براین اساس این دوران فرصتی بهوجود آورد تا شیوه نواختن به سبک قدما را براحتی انجام بدهم.»
داوود آزاد، از ابتدای فعالیتش، همت خود را در جست جو و تحقیق در آثار گذشتگان موسیقی که به گفته او ریشه موسیقی ایرانی است، گماشته و از آثار استادانی چون غلامحسین بیگجهخانی، مرتضی نی داوود، آقا حسینقلی، سعید هرمزی و حسین طاهرزاده، ابوالحسن اقبال آذر و قمرالملوک وزیری بهره برده است. او درباره این سبک نوازندگی و توجه به هنر قدما، بیان داشت: «نکته مهم درباره این شیوه نوازندگی، درخصوص فیزیک این ساز است. طی تحقیقات و پژوهشهایی که در زمینه موسیقی قدما انجام دادهام به این نتیجه رسیدم شیوههایی که استادان آن دوران در نوازندگی یا اجرای موسیقیشان انجام میدادند، صحیحتر از امروز است. بهعنوان مثال طی این سالها و حتی در نسل امروز، سبک نوازندگی ساز تار بهصورت قرار دادن ساز روی پا است که در واقع پای راست روی پای چپ قرار میگیرد و این شیوه نوازندگی در طولانی مدت روی فیزیک بدن و مهرههای کمر اثرات بد و حتی جبرانناپذیری دارد و نوازندههای تار به مرور زمان دچار درد کمر و لگن خواهند شد. مشکلی که برای من هم بهوجود آمد. براین اساس به لحاظ فیزیک بدنی، شیوه نواختن ساز روی سینه بسیار مفیدتر است. نکته دیگر سونوریته ساز است که این روش به مراتب بهتر از قرار دادن ساز روی پا است و به لحاظ تکنیک نوازندگی از ساعد دست استفاده نمیشود، بلکه در این شیوه مچ دست کار اصلی را بر عهده دارد و اینها موارد مهمی در شیوه تار نوازی قدما است که میبایست از این تجربیات بهره بگیرم.»
نواختن به شیوه قدما
او میگوید «شاید تنها کسی باشم که علاقهمند به نواختن ساز تار به شیوه قدما هستم» و اظهار میدارد: «با مشاهده تصاویر آن دوران میتوان دریافت استادانی همچون درویش خان، میرزا حسینقلی، میرزا عبدالله، آقا غلام حسین به این شیوه، تار مینواختند اما نسل بعد از این بزرگان، بهدلیل تغییراتی که یحیی تارساز، در فیزیک ساز ایجاد کرد، شیوه نوازندگی به گونهای دیگر شد. در واقع شاید یکی از علتهایی که تار را روی پا قرار میدهند به سبب بزرگ شدن کاسه تار و افزایش عمق آن و طبعاً وزن بیشتر ساز باشد. اما فیزیک سازهایی که در آن دوران نواخته میشد متفاوت بود و عمق کاسه ساز بسیار کم بود و همین موضوع بر وزن آن تأثیر گذاشت و براحتی روی سینه قرار گرفت مانند سازهایی که استاد فرجالله خاچیک ساخته است. بنابراین به اعتقاد من، این شیوه نوازندگی موجب میشود فیزیک نوازنده آسیب نبیند. جالب است بدانید در جمهوری آذربایجان این روش نوازندگی متداول است چرا که از ابتدا این شیوه را آموختهاند و بدان علاقهمند هستند و به همین سبک نیز تأکید دارند و البته از دیدگاه عرفانی، اعتقاد دارند، سازباید به قلب و سر انسان نزدیکتر باشد. من نیز به سبب این علاقهمندی بهدنبال سازهای قدیمی هستم تا با همان سبک و سیاق نوازندگی کنم. البته این شیوه نوازندگی اختیاری است و هرگز اجباری به هنرجویانم نداشتهام اما معایب و مزایای سازهای دیروز و امروز را برای آنها تشریح کردهام.»
خوانندههای موسیقی سنتی به سمت پاپخوانی رفتهاند
او در ادامه صحبتهایش درباره تولیدات تازهاش درزمینه آلبوم گفت: «چندین آلبوم موسیقیام آماده انتشار است و تلاش دارم بهصورت فیزیکی منتشر شود اگرچه متأسفانه بازار موسیقی شرایط نامساعدی دارد و انتشار آلبوم بهصورت فیزیکی بسیار سخت و هزینهبردار شده است و این وضعیت موجود بهدلیل نبود قانون کپیرایت در کشور ما است و به همین سبب آثار موسیقی براحتی دانلود میشوند و شرکتهای موسیقی هم چندان تمایلی به خریداری یا حمایت از این نوع سبک موسیقیها ندارند.»
این آهنگساز و خواننده از علاقهمندان موسیقی تلفیقی است و در این زمینه آثار بسیاری ارائه کرده است. داوود آزاد در ادامه افزود: «تصمیم داشتم یک آلبوم که تلفیقی از موسیقی سرخپوستهای امریکا بود و در نیویورک ضبط شده، منتشر کنم که متأسفانه بهدلیل کرونا انتشار آن متوقف شد. باید بگویم جای تأسف است که اسپانسرها، بهدنبال موسیقی پاپ هستند و حتی برای برخی از این دوستان اصالت و جدیت موسیقی چندان مورد اهمیت نیست و بیشتر به تبلیغ موسیقیهای پاپ گرایش دارند و درواقع تمام تهیهکنندگان به سمت این ژانر از موسیقی رفتهاند و متأسفانه بهایی که برای موسیقی پاپ داده شده، ضربه بزرگی به موسیقی سنتی است و قابل جبران نخواهد بود. نکته دیگر اینکه در حال حاضر اکثر خوانندههای موسیقی سنتی هم به سمت پاپخوانی رفتهاند و این فاجعه بزرگی در موسیقی آوازی ایران است.حتی تارنوازان هم به سمت پاپنوازی رفتهاند و من آینده خوبی برای موسیقی سنتی نمیبینم.»
تبلیغات نادرست و تغییر ذائقه جامعه
این نوازنده تأکید دارد در شهرستانها توجه و علاقهمندی بیشتری به موسیقی سنتی دیده میشود و در ادامه گفت: «باید بگویم حرکات منفی که بر موسیقی سنتی وارد است، برخلاف دیدگاه برخی دوستان، برخاسته از ذائقه جامعه نیست و این تبلیغات است که آنها را به سوی دیگر سوق میدهد چراکه ذائقه جامعه را میتوان با تبلیغ و اطلاعرسانی تغییر داد و کار هنر و هنرمند این است که ذائقه مردم را به سوی تعالی و رشد سوق دهد اما متأسفانه آنچنان که برای موسیقی پاپ تبلیغ میشود، نگاه جامعه تغییر کرده و چندان حمایت دولتی از سوی ارگانهای مسئول برای این ژانر از موسیقیها صورت نگرفته است و متأسفانه سلیقه مردم با این نوع اطلاع رسانیها و تبلیغات تغییر کرده است. نکته جالب اینکه این اتفاقات بیشتر در تهران رخ داده و اگر سفری به شهرستانهای اطراف داشته باشید خواهید دید هنوز هم به آثار موسیقی سنتی علاقهمند هستند و آن را میشنوند آنچنان که گویا موسیقی سنتی درآن مکانها بیشتر حفظ شده است حتی در برگزاری کنسرتها هم این موضوع به چشم میخورد این درحالی است که در تهران سالنهای موسیقی سنتی به سختی پر میشوند اما در شهرستانها علاقهمندان بسیاری هستند.»
موسیقی در کشور ما حالت تفننی دارد
داوود آزاد دو روز دیگر کنسرتش را با قیمت بلیت ۸۰ تا ۳۵۰ هزار تومان برگزار میکند و دراین باره بیان داشت: «با شرایط حال حاضر جامعه و تورم و گرانی، قیمت بلیتهای ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومانی معقول است، اگرچه اولویت مردم هستند. باید بگویم موسیقی در کشور ما حالت تفننی دارد اما باید شرایطی فراهم شود که همه مردم از این کنسرتها بهره و لذت ببرند و البته موزیسینها و سالندارها هم بتوانند با اقتصاد روز جامعه حرکت کنند. خود من شخصاً علاقهمند هستم کنسرت رایگان برای مردم برگزار کنم و شاید بیش از ۲۰ سال قبل با دفتر موسیقی وزارت ارشاد این پیشنهاد را مطرح کردم اما مورد موافقت قرار نگرفت و دیگر پیگیر این موضوع نشدم.»
آموزش موسیقی درقم
بستن *نام و نام خانوادگی * پست الکترونیک * متن پیام |